Nowoczesna Medycyna proponuje pomoc również w zakresie żywienia. Dietetyk kliniczny jest specjalistą, z którego usług korzystają nie tylko pacjenci z nadwagą i otyłością. Uczy on m.in. zasad zdrowego odżywiania oraz opracowuje zalecenia żywieniowe dla osób zmagających się z wieloma innymi chorobami. Ocenia jakość składników i produktów żywieniowych oraz ich wpływ na zdrowie człowieka. Ponadto dysponuje wiedzą z pogranicza medycyny, farmakologii, anatomii, biochemii, medycyny i psychologii. Wykorzystując posiadane informacje, układa zindywidualizowane plany żywieniowe.
Czym zajmuje się dietetyk kliniczny?
Jest to specjalista, który wie, czym i jak żywić pacjentów na różnych etapach choroby po to, aby: zapobiec jej rozwojowi, stanom zaostrzenia schorzenia bądź przyspieszyć leczenie i rekonwalescencję pacjenta. Dietetyk kliniczny bazuje na wiedzy dotyczącej zależności między układem pokarmowym a innymi organami. Na tej podstawie dopasowuje diety do określonych problemów i stanu ich zaawansowania u chorego. Zanim jednak ułoży konkretny jadłospis i zaproponuje zmianę nawyków związanych z odżywianiem się, przeprowadza wywiad żywieniowy z daną osobą. Ponadto:
- ocenia stan odżywienia (zdrowia) pacjenta,
- sposób jego żywienia,
- wykonuje pomiary antropometryczne,
- analizuje wyniki badań laboratoryjnych w zakresie poziomu składników odżywczych w organizmie.
Zadaniem dietetyka klinicznego jest również opracowywanie materiałów edukacyjnych dla osób chorych i ich opiekunów. Zasad prawidłowego odżywiania uczy też osoby zdrowe.
Przy jakich schorzeniach może pomóc dietetyk kliniczny?
Jego wsparcie w zakresie dopasowania właściwej diety obejmuje pacjentów cierpiących na różne schorzenia. Poza wspomnianą już otyłością i nadwagę dietetyk kliniczny zajmuje się osobami chorującymi np. na:
- insulinooporność,
- niedoczynność i nadczynność tarczycy, w tym chorobę Hashimoto,
- hipoglikemię,
- cukrzycę,
- nowotwory,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- chorobę wrzodową,
oraz cierpiącymi na schorzenia jelit – ich wrzodziejące zapalenie, przerost flory bakteryjnej (SIBO) oraz zespół jelita drażliwego (IBS).
Zaburzenia związane z miesiączkowaniem, nadciśnienie czy dna moczanowa to kolejne dolegliwości, w jakich może okazać się niezbędna zmiana dotychczasowych nawyków żywieniowych.
Z pomocy dietetyka klinicznego korzystają też pacjenci z problemami:
- dermatologicznymi – łuszczyca, atopowe zapalenie skóry (AZS),
- krwi – anemia i niedokrwistość,
- kości – osteoporoza.
Zazwyczaj przed ułożeniem jakiegokolwiek jadłospisu albo zleca wykonanie ogólnych badań diagnostycznych, aby sprawdzić stan zdrowia podopiecznego oraz bazuje na informacjach znajdujących się w dokumentacji medycznej chorego.
Zawsze dobiera dietę indywidualnie dla każdej osoby, biorąc pod uwagę przede wszystkim jej wiek, płeć, schorzenia, przyjmowane leki, tryb życia, rodzaj pracy, preferencje w zakresie jedzenia oraz możliwości finansowe. Ponadto systematycznie aktualizuje zalecony plan żywieniowy, aby zapewnić odpowiednią ilość witamin i minerałów.
Kiedy warto zgłosić się do dietetyka klinicznego?
Poza tym, że pomaga on rozprawić się z otyłością czy niewłaściwymi nawykami żywieniowymi, to również jego wsparcie przydać się może w uzyskaniu lepszego samopoczucia. Warto dietetykowi klinicznemu opowiedzieć o wszystkich swoich dolegliwościach, a jeśli zajdzie taka konieczność – skieruje on pacjenta na dalsze badania i poradzi, co może zrobić, aby wyeliminować problem.
Chory powinien poinformować w gabinecie nie tylko o tym, jak się odżywia, lecz także o swoich nietolerancjach pokarmowych (również tych niepotwierdzonych testami). Czasami przydatne okazuje się prowadzenie dzienniczka, aby ocenić, jakie jedzenie służy danej osobie, a po którym odczuwa określone dolegliwości.
Sam specjalista ma wiedzę na temat wpływu na zdrowie człowieka określonych produktów spożywczych i interakcji zachodzących pomiędzy konkretnymi składnikami diety. W związku z tym, jak i informacjami uzyskanymi od pacjenta, może zaproponować plan żywieniowy zawierający dania, które będą smaczne, zazwyczaj niezbyt skomplikowane, a przede wszystkim właściwie dopasowane do danej przypadłości.
Leczenie dietetyczne jest bowiem równie ważne dla chorego i często stanowi uzupełnienie leczenia farmakologicznego.
