W zakresie usług świadczonych przez naszą przychodnię oferujemy m.in. biopsje cienkoigłowe piersi i tarczycy. Jak już sama nazwa wskazuje, wykorzystuje się w nich igłę o średnicy poniżej 1 mm (czyli mniejszej niż używana do pobierania krwi). Do realizacji tej procedury niezbędne jest skierowanie od specjalisty. Kiedy może ją zlecić? Potrzeba wykonania badania może wynikać m.in. z pojawienia się niepokojących guzków wykrywanych np. podczas samodzielnego samobadania lub wizyty u lekarza albo na podstawie postępowania diagnostycznego.
Na czym polega biopsja cienkoigłowa?
Jest to rodzaj zabiegu diagnostycznego, który polega na pobraniu materiału biologicznego z tkanek podejrzewanych o zmiany chorobowe. Odbywa się to drogą aspiracji (zasysania) poprzez wkłucie strzykawki z cienką igłą. Uzyskana część żywej jednostki biologicznej jest następnie badana obrazowo z wykorzystaniem mikroskopu lub innymi metodami laboratoryjnymi. W ten sposób poddaje się ją ocenie czy są to komórki nowotworowe lub zdrowe. Materiał z biopsji cienkoigłowej piersi lub tarczycy umieszcza się w pojemniku z płynem utrwalającym (np. 70% spirytus), a następnie podczas weryfikacji w pracowni histopatologicznej jest on barwiony i może być od razu oceniony przez histopatologa pod mikroskopem.
Ten zabieg ma szerokie zastosowanie zwłaszcza w przypadku raka:
- piersi — zarówno guza pierwotnego, jak i węzłów chłonnych,
- ślinianki,
- tarczycy
oraz czerniaka (ocena węzłów chłonnych) i innych.
Biopsje piersi
Tego rodzaju procedury pozwalają na uzyskanie materiału do badania cytologicznego w przypadku niepokojących zmian zlokalizowanych w obrębie piersi i sutka. Biopsje cienkoigłowe wykonywane są wyłącznie na skierowanie lekarza po wykryciu nieprawidłowości. Pozyskiwanie tkanki odbywa się zawsze w obecności co najmniej dwóch lekarzy: chirurga albo patomorfologa oraz radiologa. Jeden z dwóch pierwszych specjalistów wkłuwa się cienką igłą w odpowiednie miejsce i odsysa niewielką ilość materiału biologicznego. Z kolei radiolog, korzystając z podglądu USG, czuwa nad tym, aby komórki zostały precyzyjnie pobrane z niepokojącej zmiany.
Biorąc pod uwagę, że biopsja cienkoigłowa piersi jest niemal bezbolesna, nie wymaga stosowania znieczulenia miejscowego. Sam zabieg trwa ok. 15-30 minut.
Do tej procedury nie trzeba być na czczo i dobrze jest mieć ubiór dwuczęściowy ze względu na to, że podczas badania należy rozebrać się od pasa w górę.
Warto również ze sobą wziąć – poza skierowaniem od lekarza – opis aktualnego, czyli nie starszego niż trzy miesiące, badania USG piersi oraz mammografii, jeśli pacjentki ma jej wyniki.
Po przeprowadzeniu biopsji cienkoigłowej uzyskany materiał poddawany jest ocenie cytologicznej. Często wykryte w piersiach nieprawidłowości mają łagodny charakter i mogą być np. tłuszczakiem,
brodawczakiem wewnątrzprzewodowym. Mimo wszystko warto je jednak jak najczęściej skontrolować.
Biopsje tarczycy
Ten typ badań celowanych pod kontrolą USG zleca się je, gdy występuje podejrzenie określonych schorzeń tarczycy – zarówno zmian o charakterze nowotworowym, jak i chorób zapalnych dotykających tego narządu. Ocena mikroskopowa dotyczy wówczas komórek pobranych np. z guzków, torbieli, powiększonych węzłów chłonnych.
Biopsja cienkoigłowa tarczycy może być nieznacznie bolesna tylko podczas wkłucia, co da się porównać do uczucia towarzyszącego ukłuciu podczas zwykłej morfologii. Zazwyczaj więc nie stosuje się znieczulenia miejscowego.
Sama procedura diagnostyczna odbywa się bez specjalnego przygotowania. Przed zabiegiem, który trwa ok. 10 minut, trzeba zdjąć wszelkie ozdoby z szyi. Podczas nakłucia należy pozostać w bezruchu i nie wolno połykać śliny, żuć gumy czy napinać mięśni oraz powstrzymać się od ewentualnego kaszlu.
Poza skierowaniem trzeba przynieść opis aktualnego USG tarczycy wykonanego w ciągu trzech miesięcy przed umówionym terminem pobrania materiału do badań.
Przeciwwskazania do wykonywania biopsji piersi lub tarczycy
Głównymi przeciwwskazaniami do biopsji cienkoigłowej są:
- zaburzenia krzepnięcia krwi,
- skaza krwotoczna,
- zmiany ropne na skórze (w miejscu badania),
- brak zgody pacjenta.
Jeśli chodzi o tę tarczycę, badanie niemożliwe jest do przeprowadzenia w przypadku chorych z kaszlem – ewentualna infekcja dróg oddechowych powinna być wyleczona.
